„Chłopiec i ptak” – ostatnia instrukcja Hayao Miyazakiego

7 grudnia w Rosji odbędzie się premiera pierwszego od 10 lat filmu animowanego Hayao Miyazakiego „Chłopiec i ptak”. Mistrz japońskiej animacji planował przejść na emeryturę pod koniec lat dziewięćdziesiątych, po premierze „Księżniczki Mononoke”. Ale później nakręcił jeszcze cztery pełnometrażowe filmy i wydawało się, że w końcu pożegnał się ze swoimi fanami w „Zrywa się wiatr” - programowym oświadczeniu o człowieczeństwie, miłości i kreatywności.

W 2016 roku Miyazaki powrócił do pracy nad nowymi projektami – filmem krótkometrażowym i „najnowszym” filmem fabularnym. Powodem kolejnego powrotu było wzruszające dopasowanie się do reżysera. język japoński zaplanowany ostatni rysunek jako wiadomość dla wnuków: „Dziadek pojedzie inny świat, ale tę pracę pozostawia Tobie.”

Nic więc dziwnego, że inspiracją dla Miyazakiego była jego ulubiona książka z dzieciństwa, How Are You? Yoshino Genzaburo. To historia ucznia Koperu, który po śmierci ojca zamieszkuje u wujka. Ten ostatni codziennie rano zostawia bohaterowi notatki, w których dzieli się swoimi poglądami na świat i wydarzeniami z życia Koperu. Etyczna praca dla

nastolatki - idealna podstawa do pożegnalnej lekcji dla wnuków i widzów.

„Chłopiec i ptak” to baśń o tym, jak przetrwać wojnę i śmierć bliskich

The Boy and the Bird został wydany w Japonii pod tytułem How Are You? - To jest odniesienie do oryginalnego dzieła. Jednocześnie komiks nie jest bynajmniej adaptacją tekstu literackiego – książka Genzaburo nadaje raczej ogólny ton opowieści. Plus odgrywa ważną rolę w życiu głównego bohatera, nastolatka Mojito.

Matka Mojito ginie w bombardowaniu szpitala w Tokio podczas II wojny światowej. Rok później chłopiec i jego ojciec opuszczają stolicę i przeprowadzają się na przedmieścia. Na wsi spotyka ich młodsza siostra matki Mojito – spodziewa się dziecka od ojca chłopca i musi go poślubić wyjść za mąż.

Mojito niechętnie komunikuje się z macochą i babciami-pokojówkami w domu. W szkole też nie da się nawiązać przyjaźni – Mojito nie tylko specjalnie tego nie chce, ale jeszcze po zajęciach atakują go koledzy z klasy. Jednak uwagę chłopca przyciąga natrętna czapla. Początkowo po prostu goni chłopca. Ale później otwiera swój ząbkowany dziób i mówi, że Mojito będzie mógł zobaczyć swoją matkę, jeśli uda się do opuszczonej wieży w gąszczu lasu. Chłopiec początkowo odmawia, jednak kiedy znika jego ciotka-macocha Natsuko, on mimo to bierze łuk i kieruje się prosto w pułapkę. ptaki.

Pod względem fabularnym „Chłopiec i ptak” okazał się wielopoziomowym zestawem konstrukcyjnym, złożonym z poprzednich dzieł Miyazakiego. Na początku film przypominaMój sąsiad totoro„- wzruszająca opowieść o dzieciach, które opuściły miasto i odkryły przyrodę. Dostosowane do nastroju. O ile śmierć matki Satsuki i Mei była szokującym ciosem na zakończenie skądinąd dobrej opowieści dla dzieci, to Mojito już na początku filmu traci ukochaną osobę – i to nadaje opowieści melancholijny ton. A w przetrwaniu traumy pomaga podróż do innego świata pod przewodnictwem duchów i zjaw – fabuła, która pojawiła się już chociażby w Spirited Away.

Ale podobieństwa z innymi filmami nie czynią Chłopca i ptaka gorszym. Magiczne światy Miyazakiego wciąż wciągają – nawet jeśli widz już je gdzieś widział. Nowy film reżysera urzeka nie fabułą, ale sposobem przekazania emocji bohatera i atmosferą, w której żyje. Gdzieś w tle toczy się wojna – chłopiec i jego ojciec uciekają przed nią, ale wciąż napotykają jej echa. A w środku Mojito czai się smutek po matce i nieuzasadnione poczucie winy za to, że nie udało mu się jej uratować.

Film ma wiele żywych obrazów i pięknych miejsc.

Praca nad kreskówką trwała prawie 7 lat – w ciągu pierwszych 3,5 roku narysowano jedynie 15% komiksu. Producenci przypisywali to skrupulatności Miyazakiego. Reżyser nie miał jasnego terminu, więc zdecydował się całkowicie (lub prawie całkowicie) odmówić Grafika komputerowa i narysuj każdą scenę z kreskówki. Pomógł mu w tym zespół 60 animatorów.

Z tego powodu Chłopiec i ptak wygląda absolutnie oszałamiająco. Oczywiście, jak zawsze w przypadku Miyazakiego, wygląd bohaterów robi wrażenie. Babcie tutaj są bardzo podobne do Yubaby z Gone duchy». Ale dzięki drobnym szczegółom w wyglądzie i mimice budzą nie wstręt, ale czułość i śmiech. A głównym towarem kreskówki będą prawdopodobnie zaokrąglone stworzenia „varavara”. Są to białe mini-Totoro, które po dojrzeniu w innym świecie rodzą się jako dzieci w świecie ziemskim.

Ale na szczególną uwagę zasługują lokalizacje i tła kreskówki. Niektóre klatki są kopiowane bezpośrednio, np. z pracy Szwajcarski artysta Arnold Böcklin. A ogólne plany natury i nowej posiadłości rodziny bohatera miejscami łatwo można pomylić z pejzażami z galerii sztuki.

„Chłopiec i ptak” to gorzka, choć nie pozbawiona nadziei, refleksja nad losami świata

Ostatnie przesłanie reżysera do wnuków formułowane jest w świecie równoległym, w którym bohater trafia przez tajemniczą wieżę. Tam Mojito spotyka swojego pradziadka, twórcę magicznego świata, który wizualnie przypomina samego Miyazakiego.

Pradziadek dzieli się z chłopcem swoimi przeżyciami. Podobnie kamień świata pokryty jest mchem, a jego struktura staje się coraz bardziej chwiejna – ponieważ szybko ulega zatruciu złem. W prawdziwym świecie, skąd wzięło się Mojito, toczy się krwawa wojna światowa. wojna. W magicznym świecie armia uzbrojonych papug pod wodzą zdecydowanego króla zyskuje na sile. Z tego powodu pradziadek zwraca się do wnuka z prośbą o przyjęcie jego świata w dziedzictwo i uratowanie go przed zagładą.

Zatem Miyazaki ponownie powraca do myślenia o tworzeniu piękna w świecie przepełnionym agresją i krwią. W poprzednim, rzekomo ostatnim, pełnometrażowym filmie reżyser pokazał już historię bohatera, który z przerażeniem obserwuje, jak jego dzieło staje się narzędziem zbrodni. W „Chłopcu i ptaku” motyw ten wydaje się jeszcze bardziej pesymistyczny i nieco chaotyczny: opowieść o dorastaniu i godzeniu się z Utrata bliskiej osoby człowieka nagle ogarnia surowy fatalizm wojskowy.

Mimo to Miyazaki daje widzom szczęśliwe zakończenie i nadzieję na przyszłość. I znowu przychodzi mu do głowy myśl, którą kiedyś wyraził: nawet w płonącym świecie dziecko powinno mieć szansę na szczęśliwe życie. A artysta najwyraźniej ma prawo tworzyć alternatywne światy, znacznie atrakcyjniejsze od rzeczywistości. Pewnie dlatego reżyser już to zrobił ogłoszony pracować nad kolejnym, prawdopodobnie także „ostatnim” filmem.